Elektrisch varen, wat je dient te weten

‍ELEKTRISCH VAREN. WANNEER STAP JIJ OVER?

Het is geen geheim dat we een moment in de geschiedenis naderen, of misschien zelfs al voorbij zijn, waarop de meeste kopers overwegen om een elektrische auto te kopen. De lastige ‘early adopter-fase’ is in de automobielindustrie reeds voorbij, twijfelaars zijn zeldzamer geworden en elke autofabrikant heeft op zijn minst één of meerdere EV-opties. De (massale) overschakeling is aan het plaatsvinden, de prijzen dalen en de infrastructuur en de wetgevende macht(en)haasten zich -voornamelijk in België- om de achterstand in te halen.

Bovenstaande heeft ertoe geleid dat veel mensen zich afvragen waarom zeilboten niet -of toch zelden- in een elektrische variant worden aangeboden. Want zeilen heeft toch nooit iets met motoren gehad, of met het aantal pk’s of met de koppelkracht die een motor ontwikkeld? Laat staan dat het verbruik of de co² uitstoot relevant was, toch? Bijzonder, want bij het zeilen draait het tenslotte om de connectie met de natuur, de sereniteit van de zee en de uitdaging om onder zeil van A naar B te geraken. Dus waarom zouden we de "vieze en luide" dieselmotor niet gewoon wegdoen en inruilen voor een "schone en stille" elektrische variant. Zo kunnen we geruisloos de jachthaven, of sluis binnenvaren, toch…?

Nou, het blijkt echter dat deze omschakeling, zoals alle goede dingen in het leven, niet zo eenvoudig is… Omschakelen naar elektrische aandrijving kan echter wel, indien het op de juiste manier wordt benaderd, en net daarom zijn Elan en Oceanvolt een samenwerking aangegaan.

‍

‍

EARLY ADOPTER FASE

In tegenstelling tot de automobielindustrie, bevinden elektrisch aangedreven jachten zich wel nog in een beginfase en daarom is het kiezen van ervaren fabrikanten cruciaal. Elan Yachts heeft in het verleden al verschillende succesvolle projecten met Oceanvolt afgewerkt en behoorde daarom tot de weinige pionierende botenbouwers die de uitdaging met elektrische aandrijving reeds aanging. De samenwerking met Oceanvolt heeft zich na al die jaren verder ontwikkeld en is sinds vorig jaar in een nieuwe fase terechtgekomen. Elan Yachts heeft, gezien de ontwikkelingen en vraag op de markt, besloten om exclusief met Oceanvolt te werken en het ganse  gamma van haar jachten eveneens aan te bieden met een optioneel elektrische Oceanvolt aandrijving.

Maar wat betekent de “early adopter fase” nu voor de klant? Wel, voornamelijk dat de technologie beschikbaar is. Een nadeel van elektrische aandrijving is momenteel nog de prijs. Voor een goed ontwikkeld, kwalitatief hoogwaardig en betrouwbaar systeem kun je verwachten 20-30% meer te betalen dan voor een vergelijkbaar zeiljacht met dieselmotor. Aangezien de accu’s een grootdeel van deze kosten vertegenwoordigen, hoef je niet te verwachten dat dit morgen al zal gaan veranderen. Omwille van de elektrificatie in de automobielindustrie is de vraag naar Lithium-ion accu's alleen maar toegenomen en wordt er naarstig gezocht naar alternatieven. Zo kijkt iedereen reikhalzend uit naar een doorbraak in de solid state batterij. Of wat te denken van de batterij op -spotgoedkoop-zeezout die momenteel in China door BYD wordt gebruikt? Kortom, we staan nog maar aan de vooravond van de elektrische revolutie in de jachtbouw en veranderingen die daarmee gepaard gaan en de prijsdaling die zal (hopelijk) wel volgen.

‍

‍

VOOR DE HARDCORE ZEILER DAN?

Laten we daarom even aannemen dat de prijs geen uitdaging vormt en u als één van de eerste wilt overschakelen naar een emissieloos zeiljacht -zeilen zonder lawaai, zonder uitlaat, zonder stank en zonder milieu beperkingen. Kortom, varen zonder het gebruik van fossiele brandstoffen. Het “overboord gooien” van fossiele brandstoffen heeft namelijk talloze voordelen: onmiddellijk beschikbaar vermogen in noodsituaties, geen toerentalregeling, geen wachttijden voor het starten en bovendien lage onderhoudskosten. Bovendien kunt u de wind en de zon aanwenden om uw accu's op te laden,... kortom de synergie tussen de elementen gebruiken om uw jacht aan te drijven.  Maar wat zijn dan de nadelen? Eén van de nadelen, in vergelijking met een klassieke aandrijving, is echter het vaarbereik. Een hoogwaardig elektrisch aandrijfsysteem, zoals dat van Oceanvolt, levert een bereikt van 25 tot 70 mijl bij 5 knopen vaarsnelheid (of meer, afhankelijk van het gekozen accupakket, de buiten temperatuur, zeegang,..). Alleszins meer dan genoeg om je in en uit jachthavens en sluizen te krijgen, met bovendien nog reserve voor eventuele calamiteiten. Voor de rest van de tijd zeil je en onder die omstandigheden treedt de hydroregeneratie van Oceanvolt in werking en wekt je stroom op om het accupakket op te laden. Wat velen niet weten is dat zo’n hydroregeneratie nauwelijks weerstand creëert tijdens het varen, men spreekt van slechts 0,1 knoop bij een bootsnelheid van 7,0 knopen, kortom nauwelijks merkbaar. Als je nog sneller kunt varen, neemt de energieopwekking exponentieel toe (zie GRAFIEK 1).

‍

HET LEVEN AAN BOORD

Waarom is de keuze voor een elektrische aandrijving dan zo anders dan bij een auto? Een zeiljacht is een onafhankelijk element, dat door een groter aantal factoren wordt beïnvloed en moet op zee, in tegenstelling tot een auto op de weg, de eigenaar en de opvarenden van veel meer voorzien dan enkel en alleen de aandrijving. Het is daarom noodzakelijk om met zoveel mogelijk factoren rekening te houden alvorens men kiest voor een elektrische aandrijving. Omdat u het grootste deel van uw tijd zult doorbrengen met zeilen, hebt u een jacht nodig dat goed presteert en gemakkelijk te hanteren is. Een goed, betrouwbaar zeilplan en tuigage geven je genoeg opties om het praktische aspect van een dieselmotor te vervangen. De VAIL-technologie van Elan houdt het gewicht laag, de short-handed design filosofie en het comfortgerichte ontwerp houden u comfortabel, zelfs als u langere tijd zeilt, en de hoogwaardige elektronica is ontworpen om het verbruik laag te houden. Al deze elementen worden nog crucialer, omdat je rekening moet houden met koken, koeling, water- en kajuitverwarming en entertainment, maar ook met de beschikbaarheid van havens met de juiste elektrische infrastructuur.

Natuurlijk zijn er oplossingen met fossiele brandstoffen om deze uitdagingen te counteren en daarom biedt Elan tevens een hybride optie met een 48V DC generator aan. Puristen zullen echter volledig elektrisch willen varen en voor hen zullen meer hernieuwbare energieopwekkers, zoals fotovoltaïsche energie of een wind of hydrogenerator een bijkomend alternatief bieden.

‍

‍

VERMOGEN

Hoe krachtig zijn elektromotoren op zeilboten? Oceanvolt biedt twee verschillende aandrijfsystemen. Het in Finland gevestigde bedrijf heeft een 6, 8, 10 en 15kW SD saildrive ontwikkeld, evenals een speciale 10 en 15kW ServoProp met nog betere regeneratie eigenschappen, dit dankzij de software gestuurde schroefbladen. Afhankelijk van het jacht maakt het instapmodel een kruissnelheid van 5 knopen mogelijk en een topsnelheid van 7 knopen op bijvoorbeeld de 35 voet Elan E4. Houd er rekening mee dat stroomverbruik en snelheid omgekeerd evenredig zijn met stroomopwekking - naarmate je sneller gaat, verbruik je exponentieel meer stroom (zie GRAFIEK 2).

‍

Het mooie is dat de motor en de saildrive slechts 42,5 kg wegen, wat een deel van het batterijgewicht compenseert. Bovendien zijn alle motoren vloeistof gekoeld in een gesloten circuit, dus er is geen sputterende uitlaat meer.

‍

GA JE ELEKTRISCH?

Neem contact op met Pluym Yachting en vraag de configuratie aan van jouw ideale elektrisch aangedreven zeilboot. Elan is de enige jachtfabrikant die complete elektrische aandrijvingsoplossing biedt voor al haar jachten. Neem contact op en stel samen met ons een energiebalans op voor uw behoeften in uw nieuwe Elan, rekening houdend met uw zeilprofiel, zeilomgeving, leefgewoonten aan boord en alle andere mogelijke criteria, om zo de optimale opstelling in uw jacht te creëren.

‍